Systema

TO ΡΩΣΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΥΤΟΑΜΥΝΑΣ SYSTEMA

To πρόγραμμα μαθημάτων του Ρωσικού Συστήματος Αυτοάμυνας Systema (Russian Systema Combatives) που προσφέρουμε στο Dynamo Club έχει τις ρίζες του τόσο στις αρχές παραδοσιακών παλαιστικών και πυγμαχικών συστημάτων της ευρύτερης περιοχής της πρώην ΕΣΣΔ όσο και (ακόμα περισσότερο) στην επιστημονική προσέγγιση της μάχης σώμα με σώμα όπως αυτή αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε από τις υπηρεσίες του σοβιετικού κράτους κατά το μεγαλύτερο μέρος του 20^ου αιώνα.

Από την πειραματική έρευνα πάνω στην «ιδανική πολεμική τέχνη» που ξεκίνησε μετά το 1920 στην ΕΣΣΔ, με την ίδρυση του τμήματος «Dynamo» του νεοσυσταθέντος σοβιετικού στρατού που είχε αποκλειστικό σκοπό να συλλέξει μαχητικές τεχνικές από όλη την χώρα, αλλά και από όλο τον κόσμο, γιά να σχηματίσει την ύλη της άοπλης μάχης που θα διδασκόταν στις μονάδες, γεννήθηκε η «κρατική γενεαλογία» της ρώσικης πολεμικής τέχνης. Πιό γνωστό παράγωγο της υπήρξε, φυσικά, το sambo, που ξεκίνησε ως στρατιωτική μέθοδος αυτοάμυνας και εξελίχθηκε στο εθνικό παλαιστικό άθλημα των Ρώσων, αλλά και πολλών γειτονικών λαών. Αν και περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό κομμάτι της ρώσικης πολεμικής τέχνης μπορείτε να βρείτε σε αυτή την σελίδα, εδώ αρκούμαστε να πούμε πως μία άλλη «γραμμή», με τις ίδιες ρίζες αλλά διαφορετική στυλιστική εξέλιξη, συνέχισε να αναπτύσσεται από μεμονωμένες σοβιετικές κρατικές υπηρεσίες που σχετίζονταν, επίσημα ή ανεπίσημα, με τις ένοπλες δυνάμεις, μακριά από τα φώτα των σταδίων και τα μετάλλια των πρωταθλημάτων. Από την δεκαετία του 60 και έπειτα, η μεγάλης σημασίας πρωτοποριακή δουλειά του Alexei Kadochnikov στην βάση πυραύλων του Krasnodar μπορούμε να πούμε ότι καθόρισε την γενική μεθοδολογία που σήμερα χαρακτηρίζει όλα τα στυλ που ανήκουν στην «κατηγορία Systema».

Τι είναι λοιπόν το Systema; Στην σύγχρονη Ρωσία ο όρος αυτός χρησιμοποιείται συνήθως γιά να περιγράψει τις διάφορες εκδοχές της ρώσικης πολεμικής τέχνης που έχουν σοβιετική, συχνά (αλλά όχι πάντα) στρατιωτική προέλευση και οι ρίζες τους ανιχνεύονται στο «Ρώσικο Στυλ» (Ruski Stil) του Alexei Kadochnikov. Υπό αυτή την έννοια, σήμερα στη Ρωσία υπάρχουν πολλά “systema”, μιά και η λέξη σημαίνει απλώς «σύστημα», οπότε περιστασιακά χρησιμεύει ως πρώτο συνθετικό στον τίτλο αρκετών διαφορετικών στυλ (π.χ. Systema Kadochnikova, Systema Sibirski Vjun, Systema Izvor, Systema Voin, Systema ROSS, Systema Randabor, Systema Sibirski Kozak κ.λ.π.). Ο όρος Systema, λοιπόν, είναι δηλωτικός μίας μεθοδολογίας, ενός τρόπου οργάνωσης, λειτουργίας και διδασκαλίας της πολεμικής τέχνης που μοιράζονται αρκετά διαφορετικά στυλ-παρακλάδια ενός κεντρικού ρωσικού κορμού, παρά ένας τίτλος που ανήκει αποκλειστικά σε κάποιο στυλ ή κάποια συγκεκριμένη σχολή.

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΡΩΣΙΚΟΥ SYSTEMA

Εν συντομία, μπορούμε να ορίσουμε το Systema ως μία τέχνη προσανατολισμένη στην αυτοάμυνα, που χρησιμοποιεί όλα τα διαθέσιμα μέσα του σώματος γιά να κτυπήσει, να παλέψει και να ανατρέψει τον αντίπαλο, ενώ στα ίδια πλαίσια της αυτοάμυνας περιλαμβάνει μάχη εδάφους και αντιμετώπιση των πιό συνηθισμένων όπλων του αστικού περιβάλλοντος. Γιά την επίτευξη των παραπάνω σκοπών, η χαρακτηριστική ρωσική μεθοδολογία καταλήγει σε μία σειρά από βασικές αρχές (principles), που θεωρούνται ως θεμέλια του Systema:

– Καλλιέργεια της χαλαρότητας, της ελαστικότητας και του εύρους κίνησης σε όλο το σώμα κατά τη μαχητική (ή όποια άλλη) δραστηριότητα

– Συνεχής κίνηση προς όλες τις κατευθύνσεις

– Αδιάλειπτη λειτουργία της αναπνοής την ώρα της μάχης

– Αποφυγή, αποτροπή ή εκτροπή της δύναμης του αντιπάλου, αντί γιά αντιμετώπιση της με αντιπαράθεση αντίστοιχης ή μεγαλύτερης δύναμης

– Διατήρηση της σωστής δομής και ισορροπίας του σώματος υπό όλες τις συνθήκες

– Συνεχής ροή από τεχνική σε τεχνική μέσω της ελεύθερης κίνησης και του αυτοσχεδιασμού

– Παραγωγή δύναμης γιά κτυπήματα και καταστροφή της ισορροπίας του αντιπάλου με την χρήση των αρχών της εμβιομηχανικής και της φυσικής

– Ψυχραιμία, σωστή αναπνοή και «καθαρό μυαλό» ακόμα και σε συνθήκες μεγάλης πίεσης, πόνου ή πανικού

– Μία «συνολική» κινησιολογική προσέγγιση, που ισχύει εξ ίσου στη μάχη με κτυπήματα όλων των ειδών, στην όρθια πάλη, την πάλη εδάφους, την χρήση και αντιμετώπιση όπλων, πολλαπλών αντιπάλων κ.λ.π.

Η ΕΝΝΟΙΑ “COMBATIVES”

Στην αγγλική εκδοχή του, το πρόγραμμα που διδάσκουμε στο Dynamo Club έχει τον τίτλο Russian Systema Combatives. Ο όρος combatives στην σύγχρονη σημασία του περικλείει τα συστήματα αυτοάμυνας που έλκουν την καταγωγή από τα στρατιωτικά εγχειρίδια μάχης σώμα με σώμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, των οποίων η απλότητα, η πρακτικότητα, η επιθετική προσέγγιση και η λογική της πλήρους εξουδετέρωσης του αντιπάλου μέσα σε δευτερόλεπτα προσέλκυσε αργότερα την προσοχή διαφόρων κατηγοριών επαγγελματιών του τομέα της ασφάλειας (από ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας μέχρι σωματοφύλακες). Την τελευταία 20ετία, από αυτή την καθαρά πρακτική θεώρηση των πολεμικών τεχνών έχει ξεπηδήσει μία νέα γενιά συστημάτων αυτοάμυνας, αυτή την φορά και γιά πολίτες, που κατηγοριοποιούνται ως “σύγχρονα combatives” και αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις του σύγχρονου αστικού περιβάλλοντος με απόλυτη προτεραιότητα στον ρεαλισμό, την επίγνωση και ανάλυση του κινδύνου, και την αποφασιστική αντιμετώπιση του με κάθε δυνατό και πρόσφορο τρόπο, αρκεί να είναι γρήγορος και αποτελεσματικός. Χρησιμοποιώντας ως εργαλείο και όχημα μας τις αρχές του ρωσικού Systema, υιοθετούμε και εμείς αυτή την προσέγγιση, που πιστεύουμε πως απαντά καλύτερα στις σύγχρονες ανάγκες της αυτοπροστασίας και της αυτοάμυνας, γιά αυτό και συνειδητά ονομάζουμε το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα Russian Systema Combatives.

O ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ

Ο Βασίλης Σταματίου έχει ασχοληθεί με τις φιλιπινέζικες πολεμικές τέχνες (Vital Kali, Panantukan) και την πυγμαχία (boxing), και ξεκίνησε να προπονείται στη ρώσικη πολεμική τέχνη το 2006, υπό τον Σπύρο Κατσιγιάννη. Ως σήμερα έχει μελετήσει διάφορα στυλ της ρώσικης πολεμικής τέχνης (Systema, Combat Sambo, ROSS, Homo Ludens, Izvor, Systema Kadochnikova) στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχοντας προπονηθεί με εκπαιδευτές τους Mikhail Ryabko, Vladimir Vasiliev, Vadim Kolganov, Alex Kostic, Daniil Ryabko, Andreas Weitzel και Σπύρο Κατσιγιάννη, ενώ έχει παρακολουθήσει σεμινάρια και μαθήματα πάνω σε άλλες πολεμικές τέχνες (Brazilian Jiu-Jitsu, MMA, Jeet Kune Do, Kali, Dog Brothers M.A. κ.α.).

Ο Βασίλης Σταματίου είναι ο εκπαιδευτής του τμήματος Russian Systema Combatives (Ρώσικο Σύστημα Αυτοάμυνας “Systema”) στο Dynamo Club.